اخلاقیات در کجای دینداری ما وجود دارد؟
رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران معتقد است که اگر اخلاق در فهم استنباطی فرد نسبت به دین برجسته نشود با نوعی از غیریت سازی‌ها و کم توجهی به دیگرانی که مسلمان شیعه نیستند، روبرو خواهیم شد.
در گفت‌وگوی پیش رو با سیدحسین سراجزاده، جامعه‌شناس ایرانی و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی صحبت کرده‌ایم و نظر او را در مورد بروز و ظهور اخلاق در جامعه جویا شدیم. او که به عنوان رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران فعالیت می‌کند، دارای مدرک دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه اسکس(Essex) انگلستان و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی است. سراجزاده بار‌ها به‌عنوان پژوهشگر نمونه و برتر در کشور انتخاب شده و بیش از ده‌ها مقاله معتبر در مجلات معتبر داخلی و بین‌المللی و چندین کتاب در زمینه علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی ارائه کرده است.
رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران در گفت‌وگو با ایکنا به تبیین جایگاه اخلاق در جامعه امروز پرداخت و اظهار کرد: یکی از موضوعات مهم نوع جامعه‌پذیری افراد بر اساس فرهنگ دینی موجود در کشور است. اساساً امروزه شاهد برخی از رفتارها یا گفتارهایی هستیم که به‌هیچ‌عنوان با معیارهای اخلاقی نمی‌توان آن را تأیید کرد اما کسانی که مرتکب چنین رفتارهایی می‌شوند چه بسی ادعای دینداری نیز می‌کنند.
سراجزاده افزود: در بررسی دین اسلام و سایر ادیان الهی متوجه خواهیم شد که پیامبران الهی به‌خصوص حضرت محمد(ص) جایگاه بسیار شایسته و ویژه‌ای برای اخلاق در نظر گرفتند. همان‌گونه که پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند که «إنما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق؛ من مبعوث شدم تا جامعه شاهد مکارم اخلاق باشد».
به گفته سراجزاده راست‌گویی و درستکاری چیزی نیست که یک‌دفعه آدم‌ها تصمیمی بگیرند تا آن را انجام دهند و یا معیار‌هایی نیست که یک‌شبه بتوان با آن‌ها تطابق پیدا کرد بلکه حاصل یک نظام تربیتی است. یک فرد می‌تواند از فردا تصمیم بگیرد در نماز جماعت شرکت کند تا فلان امتیاز را کسب کند؛ باید از معیارهای ظاهری به سمت معیارهای حقیقی رفتاری حرکت کنیم تا راست‌گویی، درستکاری، مردم‌داری در جامعه مشهود شود.
رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران در پایان اظهار کرد: اگر در سیستم اداری کشور از معیارهای واقعی جذب نیرو یعنی رفتار، منش و کردار افراد به سمت ظواهر حرکت کردیم باید آگاه باشیم که در این ظواهر ریاکاری به‌راحتی امکان‌پذیر است ولی اگر روی درستکاری افراد دست بگذاریم و آدم‌ها حتی ریاکارانه مجبور باشند تا درستکار شوند این موضوع قطعاً به نفع جامعه و خود شخص خواهد شد.