سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما، پیتر استانو، سخنگوی اتحادیه اروپا ۲۹ مه (جمعه، ۹ خرداد) به روزنامه نیو یورپ، چاپ بروکسل گفت اتحادیه اروپا از تصمیم دولت آمریکا برای پایان دادن به معافیت‌های مربوط به پروژه‌های مهم توافق هسته ای، از جمله تغییر رئاکتور آب سنگین اراک بسیار متاسف است.
این روزنامه در گزارشی به قلم کاستیس گروپولیس در پایگاه اینترنتی خود نوشت: وزارت خارجه آمریکا ۲۷ مه (چهارشنبه، ۷ خرداد) اعلام کرد واشنگتن در حالی اعمال مجازات‌های اقتصادی بر شرکت‌های خارجی، از جمله شرکت‌های اروپا، روسیه و چین را که در تاسیسات هسته‌ای ایران کار می‌کنند، آغاز می‌کند که این شرکت‌ها قبلاً به موجب توافق هسته‌ای (بین ایران و قدرت‌های بزرگ جهان) اجازه این فعالیت‌ها را داشتند.
سخنگوی اتحادیه اروپا گفت: «ما از تصمیم آمریکا برای پایان دادن به سه (مورد) معافیت از تحریم‌ها که پروژه‌های هسته‌ای اصلی برجام در ایران را در بر می‌گیرد، بسیار متاسفیم.» وی افزود همکاری با ایران در زمینه پروژه‌های مهم هسته‌ای این امکان را برای ما فراهم می‌کند تا اطمینان یابیم از تاسیساتی مانند تاسیسات اراک هرگز نمی‌توان برای اهداف غیرصلح آمیز استفاده کرد. اکنون تصمیم آمریکا اطمینان از ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران را برای جامعه بین المللی دشوارتر خواهد کرد.
استانو یادآور شد جوزف بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نقش ویژه‌ای به عنوان هماهنگ کننده برجام ایفا می‌کند. وی گفت: «ما درباره گام‌های بعدی، با همه شرکت کنندگان باقی مانده و شرکای مربوط در تماسیم.»
بورل ۲۸ مه (پنجشنبه، ۸ خرداد) در ابتدای سخنان خود در شورای امنیت سازمان ملل بر اهمیت پایدار برنامه جامع اقدم مشترک (برجام) تاکید کرد. وی گفت: «همانطور که می‌دانید، من هماهنگ کننده کمیسیون مشترک (برجام) هستم و مصمم هستم برای تضمین اجرای کامل و مؤثر (برجام)، و به ویژه، بازگشت ایران به تعهدات کامل خود همه تلاش خود را بکنم.» بورل گفت: «این توافق همچنان برای تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران ضروری است. به همین دلیل باید از تصمیم دیروز آمریکا برای تمدید نکردن معافیت‌ها برای پروژه‌های هسته‌ای مرتبط با برجام ابراز تاسف کنم.»
گیورگیو کافییرو، مدیرعامل شرکت مشاوره «گالف استیت آنالیتیکز»، مستقر در واشنگتن، پنجشنبه در گفتگوی تلفنی با نیو یورپ گفت مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا و برایان هوک، نماینده ویژه این وزارتخانه در امور ایران در راس تصمیم واشنگتن مبنی بر تمدید نکردن معافیت از تحریم‌ها - که به شرکت‌ها اجازه فعالیت در رئاکتور هسته‌ای در ایران را می‌داد- قرار دارند. وی گفت: «فکر می‌کنم مهم است که به این موضوع در چارچوب سیاست داخلی آمریکا و نیز وضعیت کلی روابط ایران و آمریکا نگاه کنیم. به نظر من، یکی از اهدافی که پمپئو و هوک، دنبال می کنند نهادینه کردن اساسی فشار حداکثری و تضعیف امکان تلاش دولت احتمالی بایدن (نامزد ریاست جمهوری) برای بازگشت به رویکرد دیپلماتیک‌تر در قبال ایران است.» کافییرو تصریح کرد دولت ترامپ از الان تا ماه نوامبر هیچ کاری برای کاهش فشار حداکثری علیه ایران نخواهد کرد.
وی گفت: «موضوع دیگر این است که اینجا در آمریکا، پاسخ دولت به شیوع ویروس کرونا سرسری و فضاحت بار بوده است و در نتیجه فکر می‌کنم رئیس جمهور قطعاً می‌خواهد موضوع را عوض کند و مسائل دیگری را در صدر اخبار قرار دهد؛ بنابراین فکر می‌کنم این عامل مهم را نیز باید مد نظر داشت.»
کافییرو افزود تصمیم اخیر دولت آمریکا درباره ایران «رویداد دیگری است که فقط موجب سایش بیشتر در روابط آمریکا و اروپا در خصوص ایران می‌شود.»
وی گفت این تصمیم احتمالاً باعث نزدیک‌تر شدن ایران به روسیه، چین و اروپا می‌شود. کافییرو تصریح کرد: «این صرفاً واقعیت جدیدی است که باعث می‌شود ایران دلیل چندانی برای امیدواری به پیشرفت دیپلماتیک در روابط با دولت آمریکا نداشته باشد.»
وی درباره کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس گفت کشور‌هایی مثل قطر و امارات عربی متحده در واقع در خط مقدم بن بست بین ایران و آمریکا قرار دارند. وی گفت: «قطعاً قطر منافع ملی و دیدگاه‌های منحصر به فرد خود را در خصوص ایران دارد. مسلماً محاصره قطر که حدود سه سال پیش آغاز شد، باعث شد این کشور بیش از هر زمان دیگر، از نظر امنیت غذایی، حریم هوایی و مسائل دیگر به ایران روی آورد.» به گفته کافییرو، کمپین فشار حداکثری آمریکا علیه ایران، قطر را در موقعیت حساس و بسیار دشواری قرار داده است.
وی گفت: «با اینکه قطری‌ها بسیار مایلند از انتقاد از ترامپ اجتناب کنند، هیچ شکی ندارم که آن‌ها احتمالاً خواهان روی کار آمدن دولتی جدید در آمریکا هستند یا می‌خواهند شاهد کاهش فشار حداکثری دولت ترامپ باشند، زیرا چیزی که قطر نمی‌خواهد، انتخاب بین آمریکا - تضمین کننده امنیت خود- و ایران -همسایه مهم خود- است. اما با تشدید هر چه بیشتر فشارها، حفط این توازن شکننده برای قطری‌ها بیش از پیش دشوار می‌شود.»