در چه صورت باید خمس مال میت را پرداخت؟ فتوای حضرت آیت الله جوادی املی
شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) -حضرت آیتالله العظمی جوادی آملی فتوایی درباره خمس مال میت بیان کرده است.
به گزارش شفقنا متن فتوای مطرح شده این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
مسأله ۵٧۶ .اگر عین مالی که از میت مانده است، متعلق خمس بـوده و میـت قبل از مردن, خمس آن را نپرداخته است، وارثان او باید خمس آن را بپردازند.
مسأله ۵٧٧ .اگر عین مال شخص، متعلق خمس بوده و پیش از وفـاتش آن را فروخت و عوض آن را دریافت کرد , در این فـرض , ورثـه بایـد خمـس آن عوض را بپردازند; سپس چهارپنجم مانده به ورثه منتقل میشود.
مسأله ۵٧٨ .اگر کسی قبل از مرگش در مـال متعلـق خمـس، بـه گونـه ای تصرف کرد که نه مال باقی است , نه عوض آن، در این صورت , خمس از عین مال به ذمه او منتقل می شود و پس از مرگش، مالی که در ذمه او بود, منتقل بـه عین می شود و ورثه باید پیش از تقسیم مال، خمس آن را همانند بدهکاری های او بپردازند
مسأله ۵٧٩ .اگر وارث میت شک دارد که آیا عین مالِ مورث یا عـوض آن، یا ذمه او متعلق خمس است یا نه , در هیچ کدام از سـه فـرض , بـر وارث لازم نیست که خمس اموال به جا مانده از میت را بپردازد
. مسأله ۵٨٠ .اگر ورثه بدانند عین یا عوض مال ارث یا ذمـه مـور ث متعلـق خمس بوده, ولی نمیدانند آن را پرداخته یا نه, چنانچه مورث مسلمان و معتقد به خمس نبوده، بر ورثه واجب نیست که خمس مال ارث را بپردازند; امـا اگـر مورث (میت) مسلمان و معتقد به خمس بوده؛ ولی خمس نمی داده، بـر ورثـه واجب است خمس مال ارث را بپردازند.
مسأله ۵٨١ .اگر ورثه بدانند عین یا عوض مال ارث یا ذمـه مـور ث متعلـق خمس بود و مور ث هر ساله خمسِ مال خود را می پرداخـت و پـس از وفـات مورث شک دارند آیا مورث در حال حیات، خمس سال آخر را ادا کرده یا نه , در این صورت، بر آنان واجب نیست که خمس “مال ارث” را بپردازند.
مسأله ۵٨٢ .اگر از فامیل دوری که احتمال ارث بـردن از او داده نمـی شـد , ارثی به کسی رسید ، باید خمس آن را پرداخت کنـد . در ایـن فـرض , چنانچـه بداند عین آن مال یا عوض آن یا ذمه مورث (فامیل دور ) مشمول خمس بـوده است، خمس آن را دو بار باید بپردازد، یک بار برای تعلّ ق خمس به عـین؛ یـا عوض یا ذمه مورث و بار دوم به عنوان «ارث من لایحتسب»