سرزمین یادها و نشانه ها

تاریخ مسجدالحرام

قُصَیّ بن کِلاب جدّ چهارم پیامبر(ص) دستور داد مردم خانه های خود را؛که تا آن زمان به احترام کعبه با فاصلهٔ زیادی از کعبه ساخته بودند؛به اطراف کعبه منتقل کنند تا به حرمت کعبه از هجوم دشمنان در امان باشند؛لذا به اطراف کعبه آمدند و مقداربی از فضای اطراف کعبه برای طواف باقی ماندکه مساحت آن حدود دوهزار متر مربع بوده است. این وضعیت تا زمان عمربن خطاب بدین گونه بود؛اما به دستور وی خانه های اطراف کعبه خریداری وتخریب شد وفضای اطراف کعبه توسعه پیدا کرد و برای مسجدالحرام؛ که تا زمان نزول قرآن وآیه:«سَبْحَانَ الَّذِی أَسْرَی بِعَبْدِهِ لَیْلاٌ مِنْ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَی الْمَسْجِدِ الْآَقْصَی......»

نامی از مسجدالحرام نبود؛دیواری کشیده شد. درآن زمان مساحت مسجدالحرام به حدود سه هزار و ششصدمتر مربع رسید.

در زمان خلیفه سوم خانه های دیگری در اطراف خریده شد و یا به زور تخریب گردید و مسجدالحرام توسعه یافت ودر اطراف مسجد رواق ها و سایبان هایی بنا گردید.

توسعهٔ مسجدالحرام در زمان خلفای دیگر نیز چندین بار صورت گرفت.

مساحت مسجد از دوران عباسیان تا دوران ملک عبدالعزیز حدود صدو سی هزار متر مربع بر مساحت آن افزوده شد و تا قبل از توسعهٔ اخیر توسط ملک فهد؛ به حدود صدو شصت هزار متر مربع رسید.

در سال های اخیر؛ملک فهد حدود شصت هزار متر دیگر بر مساحت آن افزود و در حال حاضر مساحت مسجدالحرام دویست و بیست هزار متر مربع و دارای نه گلدسته است.

مسجدالحرام در صدر اسلام دارای سی در بوده و در این زمان دارای نودو چهار در کوچک و بزرگ است.

مساحت صحن های اطراف مسجدالحرام در حال حاضر حدود هشتادو هشت هزار متر مربع است.

مسجدالحرام و صحن های اطراف گنجایش حدود هشتصد و پنجاه هزار تا یک میلیون نماز گزار را دارد.

(سایت اختصاصی فیش حج محمد/برگرفته از کتاب سرزمین یادها و نشانه هامحمد فرقانی)