«خام فروشی، حراج اموال مردم»|تجارت زعفران دنیا 8 میلیارد دلار، سهم ایران 400 میلون دلار! «آتش زدم به مالم»
عضو هیات رئیسه شورای ملی زعفران ایران با بیان اینکه ۹۹ درصد زعفران صادراتی ایران به‌صورت خام صادر می‌شود، گفت: صادرات عطر، رنگ و عصاره زعفران ۱۰ برابر شکل زعفران خام ارزش و ارز آوری دارد.
امام خامنه ای رهبر معظم انقلاب، در بیانات اخیر خود با هیئت دولت که به صورت تصویری برگزار شد، از خام فروشی محصولات مختلف صادراتی از جمله دو محصول کشاورزی زعفران و خرما انتقاد کردند.
رهبر معظم انقلاب درباره خام فروشی محصولات صادراتی ایرانی تاکید کردند: «در حاشیه‌ی مسئله‌ی تولید، من یک نکته‌ی دیگری را عرض بکنم که آن هم بی‌ارتباط به مسئله‌ی تولید نیست و آن مسئله‌ی صادرات مواد خام یا صادرات فلّه‌ای است که یک نمونه‌اش را قبلاً در مورد نفت گفتیم. یکی از مشکلات ما همین است که ما مواد خام را بدون فراوری و بدون اینکه ارزش افزوده‌اش را برای کشور خودمان، برای سرمایه‌دار خودمان، برای کارگر خودمان فراهم بکنیم، می فرستیم خارج.
سنگ معدنی قیمتی ما میرود خارج، آنجا فراوری می شود و فروخته می شود؛ گاهی هم همان سنگی که ما خامش را دادیم رفته، دوباره با چند برابر قیمت به داخل آورده می شود!
من مکرّر راجع به مسئله‌ی معدن، راجع به همین سنگهای ذی‌قیمتی که در کشور ما هست و گاهی آن طوری که شنفتم بعضی از اینها در دنیا بی‌نظیر یا کم‌نظیر است، [تأکید کرده‌ام]. یا فرض بفرمایید خاک جزیره‌ی هرمز -این خاک باارزشی که جزیره‌ی هرمز دارد- زعفران جنوب خراسان، خرمای مناطق گرمسیری.
خب خرمای ایران [واقعاً بی‌نظیر است]. یک وقتی چند سال قبل از این، یکی از کشورهای عربی یک بسته‌ی خرما هدیه فرستاده بود برای ما، به عنوان هدیه‌هایی که میفرستند؛ بنده آوردم و در هیئتِ دولتِ آن وقت نشان دادم، گفتم این به‌‌اصطلاح مصداق کامل «زیره به کرمان بردن» است!
مرکز خرمای دنیا و بهترین خرمای دنیا اینجا است، آن وقت او برای ما فرض کنید که خرما را [هدیه میفرستد]؛ منتها او در بسته‌بندی بسیار زیبا و شکیل، ما گاهی اوقات داخل حصیر و در بسته‌های [دیگر]. حالا اخیراً یک مقداری بسته‌بندی‌ها بهتر شده، امّا بایستی این دنبال بشود؛ این هم مهم است.
چند شب پیش تلویزیون راجع به گشنیز میگفت که گشنیز را به صورت فلّه‌ای میبرند خارج و با قیمتهای بسیار زیادی بعد از فراوری در دنیا فروش میرود. پس یک نکته‌ای که ما در باب مسائل تولید خواستیم عرض بکنیم، مسئله‌ی برداشتن موانع تولید است که اینها است»
* سهم 5 درصدی ایران از تجارت 8 میلیارد دلاری زعفران دنیا
صنعت زعفران در دنیا 8 میلیارد دلار گردش مالی دارد و ایران با فاصله زیادی بزرگترین تولید کننده این محصول در جهان است، اما نه تنها بزرگترین صادر کننده این محصول نیست بلکه تنها 5 درصد از این گردش مالی نصیب ایران می شود.
صادرات زعفران ایران عمدتا به صورت خام و حتی فله ای انجام می‌شود به همین منظور سود اصلی صادرات نصیب کشورهایی می شود که محصول نهایی و فرآوری شده از زعفران را عرضه می کند.
باید توجه داشت که زعفران را در دنیا تنها به صورت خام استفاده نمی کنند، بلکه این محصول در صنایع مختلفی از جمله صنایع غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.
از زعفران حتی میتوان عطر، طعم و عصاره استخراج کرد که قیمت آن در این صورت 10 برابر ماده اولیه خام است.
صادرات خام زعفران افتخار نیست
سید علی حسینی عضو هیات رئیسه شورای ملی زعفران ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم درباره اظهارات مقام معظم انقلاب درباره خام فروشی محصولات صادرتی اظهار کرد: 99 درصد زعفران صادراتی ایران به صورت خام، 10 تا 15 درصد خام اما در بسته بندی های کوچک و مابقی به صورت فله ای و در بسته بندی های بزرگ صادر می شود.
وی با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب به طور مستقیم به خام فروشی صادرات زعفران اشاره داشته اند افزود: از ماده خام زعفران میتوان فرآورده های غذایی مختلفی به دست آورد که کاربردهای وسیعی در صنایع غذایی، بهداشتی و آرایشی دارد؛ این امر باعث ایجاد ارزش افزوده و درآمد و اشتغالی بیشتری برای کشورمان می شود.
عضو هیات رئیسه شورای ملی زعفران ایران با بیان اینکه هرساله 80 تا 90 درصد زعفران تولیدی ایران صادر می شود ادامه داد: صادرات زعفران به صورت خام ارزش افزوده و درآمد کمی دارد و برای کشورمان افتخار نیست.
وی با تاکید بر اینکه تنها یک درصد زعفران ایران به صورت فرآوری شده صادر می‌شود تصریح کرد: محصولاتی مانند عصاره زعفران، ماده رنگی و معطر زعفران در صنایع آرایشی و بهداشتی و دارویی زیاد است و دانش لازم برای این کار در کشورمان وجود دارد اما بازرگان کمتر به این سمت می رود.
قیمت 10 برابری فرآورده زعفران
حسینی اظهار داشت: عصاره زعفران 10 برابر خود زعفران قیمت دارد به طوری برای هر گرم آن 50 تا 60 یورو پرداخته می شود درحالی که قیمت هر کیلوگرم زعفران خام 500 تا 600 یورو است.
وی با اشاره به اینکه صادرات خام زعفران امری پیش پا افتاده است گفت: صادرات زعفران خام را می توان در یک واحد بسته بندی کوچک و با یک میز و چند پنس انجام داد و فرآوری خاصی بری روی آن انجام نمی شود.
عضو هیات رئیسه شورای ملی زعفران ایران ادامه داد: بیش از هزار واحد در کشور اقدام به بسته بندی زعفران می کنند اما تعداد واحد هایی که اقدام به فرآوری این محصول می کنند بسیار اندک است.
رقابت در خام فروشی است
وی اظهار داشت: دستگاه های دولتی نیز به جای تشویق صادر کنندگان به صادرات فرآورده زعفران، دست هر شرکتی که خام فروشی بیشتری داشته باشد بالا می برند و رقابت در خام فروشی است .
حسینی گفت: خام فروشی زعفران تفاوتی با خام فروشی نفت ندارد؛ خارجی ها با بهره گیری از مواد اولیه ما، محصول نهایی را تولید و دوباره آن را به کشور خودمان صادر می کنند.