احیای زیارت بین المللی اربعین، نیازمند اقدام و تدبیر فوق العاده
خبرگزاری رضوی بررسی کرد:
خبرگزاری رضوی. بهمن دهستانی. بیش از یکسال از توقف و محدودیت در امر زیارت عتبات عالیات و برگزاری حج ابراهیمی بر اثر شیوع ویروس کرونا و ابتلای فراگیر در منطقه و جهان می گذرد.
تعطیلی آیین های مذهبی در جهان یکی از عمده ترین و برجسته ترین تأثیرات کرونا بود که تمامی ادیان جهان را تحت تأثیر قرار داد. در حالی که بسیاری از مناسک دینی در ادیان مختلف بصورت گروهی و جمعی برگزار می گردید، وضعیت شیوع کرونا چاره ای جزء تعطیلی بسیاری از مراسم دینی باقی نگذاشت.
همزمان با فراگیری ابتلاء و مرگ و میر بر اثر کرونا، کانون ها و جوامع دینی در معرض سؤال و اتهام های متعددی نسبت به احتمال عدم رعایت دستورالعمل های بهداشتی قرار گرفتند و موجی از انتقادات متوجه محافل و شخصیت ها و رهبران دینی گردید.
در کره جنوبی دستگاه قضایی این کشور، رهبر و اعضای یک فرقه مدعی باورهای مذهبی را مسئول شیوع در این کشور دانست و مسببان آن را محکوم و مجازات
کرد.
در چین که مرکز اولیه و اصلی آغاز کرونا بود، رهبران این کشور محدودیت های بیشتری نسبت به پیروان ادیان در مقایسه با گذشته اعمال کردند.
در جهان مسیحی، واتیکان و پاپ اقدام به تعطیلی مراسم و کلیساها کردند و شعب کلیسای کاتولیک در سراسر جهان نیز تلاش های مشابهی را به نمایش گذاشتند.
در جهان اسلام، مناسک حج به عنوان برجسته ترین و شناخته شده ترین آیین اسلام در میان ملل دنیا، با توجه و هشدارهای فراوانی مواجه شد. سازمان بهداشت جهانی قبل از موسم حج سال گذشته خطاب به عربستان سعودی خواستار مراقبت و ممانعت از برگزاری آیین حج با حضور انبوه مسلمانان از کشورهای مختلف شد.
هشداری که نسبت به دیگر اجتماعات ادیان کمتر ابراز گردید. عربستان سعودی نیز تنها حج سال گذشته را تنها با مشارکت مسلمانان مقیم عربستان از ملیت های مختلف با تعداد محدود و انگشت شمار و رعایت فاصله های اجتماعی برگزار کرد تا ضمن پایبندی به الزامات بهداشتی، این فریضه و سنت الهی اسلامی تعطیل نگردیده باشد و با شرایطی حداقلی برگزار گردد.
اکنون با افزایش واکسیناسیون هدفمند در جهان و کشورهای اسلامی، احتمال برگزاری حج تقویت و تقریبا مسجل گردیده و بیشتر دولت ها منتظر ابلاغ وزارت حج عربستان برای چگونگی حج پیش رو در ماه ذوالحجه هستند.
در جهان شیعی نیز بعد از پایان ماه ذوالحجه، محرم و صفر دو ماه بزرگ زیارتی فرا می رسد که رابطه عمیقی با حیات معنوی و نشاط روحی جامعه شیعه دارد و حتی تأثیرات شگرفی بر وضعیت اجتماعی مردم بر جای میگذارد.
نزدیک به یک دهه برگزاری زیارت بزرگ اربعین در قالب پیاده روی میلیونی و حضور شیعیان از کشورهای مختلف جهان انچنان پیروان اهل بیت(ع) را به یکدگر پیوند داد که تعطیلی ناگهانی آن در پی شیوع کرونا، رنج عمیقی بر پیکر دوستداران و دلدادگان خاندان رسالت برجای گذاشت.
با تغییر نسبی شرایط بیماری و بی پاسخ ماندن مطالبات و پیگیری های علاقه مندان و مشتاقان زیارت کربلاء و عتبات عراق که خیل کثیری از جمعیت کشور را شامل می شوند، خبرها حاکی از شکل گیری کاروان های زیارتی مستقل از سازمان حج و زیارت و دیگر ارگان های ذیربط است. این در حالی است که مسئولان سازمان حج و زیارت مکرر گلایه مندی خود را نسبتبه عدم صدور مجوز از سرگیری اعزام کاروان به عراق خطاب به ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا ابراز داشته اند گرچه تحرک قابل قبول و اقناع کننده ای از ناحیه سازمان حج و زیارت نیز مشاهده نمی شود.
در همین حال اخباری مبنی بر شکل گیری حاشیه ای از سودجویی نیز از شرایط حاضر به گوش می رسد و گفته می شود هزینه هایی همسان با هزینه حج تمتع از برخی زائران کربلاء اخذ شده است.
زیارت بزرگ اربعین در قالب پیاده روی از نجف تا کربلاء که هر ساله با مشارکت نزدیک به ده میلیون نفر برگزار می گردید رفته رفته به یک پدیده جهانی تبدیل گشت و در شمار آیین های برجسته ادیان و اسلام در میان ملل جهان می شد.
این اتفاق سترگ که حول محور محبت و عشق به فرزند رسول خدا(ص) برپا می گردید عملا به یک جنبش بزرگ انسانی مبتنی بر محبت و رواداری و دیگردوستی تبدیل شده بود تا آنجا سازمان یونسکو آن را در زمره میراث ناملموس انسانی بشر به ثبت رسمی رسانید.
بزرگی رویداد اربعین که تحت تأثیر شرایط و الزامات مرتبط با کرونا ابعاد ویژه بیشتری یافته است، نیازمند برنامه ریزی های جدی و معطوف به تسهیل امر زیارت برای مردم و شیعیان جهان در فرصت محدود باقی مانده است.
بخشی از این رویکرد و برنامه ریزی مرتبط با هماهنگی های سطوح بالا با سازمان های بین المللی خصوصا سازمان بهداشت جهانی است تا ضمن تبادل تجارب و توصیه های علمی، تبعات احتمالی حقوقی مرتبط پیش بینی گردد تا بتوان بعد از آن تصمیمات عالمانه و مطابق با استانداردها و دستورالعمل های بین المللی ارائه کرد.
همچنین گفتگو و هماهنگی با مسئولان عراقی از دیگر اقدامات لازم در این زمینه است تا به طرح جامع و قابل دفاع رسید.
مرور اقدامات یکسال گذشته نشان می دهد حتی یک جلسه مجازی میان مقامات بهداشتی ایران و عراق برای بررسی ابعاد مسئله کرونا آنهم در شرایطی که مسئولان جمهوری اسلامی معتقدند موج سوم کرونا و کرونای موسم به انگلیسی از عراق وارد ایران شده است برگزار نشده است از این رو رفتن به سمت احیای آیین زیارت بزرگ اربعین آنهم در مقیاس بین المللی نیازمند تلاش و پیگیری فوق العاده و ویژه می باشد.