برگزیده جایزه شهید اندرزگو: نسل نوجوان با فضای انقلاب تقریباً بیگانه است
فاطمه الیاسی که در جایزه ادبی شهید اندرزگو برگزیده شد، می‌گوید: با مطالعاتم در زمینه انقلاب و برخوردهایم با قشر نوجوان، متوجه شدم نسل نوجوان با فضای انقلاب تقریباً بیگانه است و کار چندان زیادی هم در این زمینه انجام نشده است.
چه شد که تصمیم گرفتید رمانی درباره انقلاب بنویسید؟
عموماً برای نوجوان می‌نویسم. با مطالعاتم در زمینه انقلاب و برخوردهایم با قشر نوجوان، متوجه شدم نسل نوجوان با فضای انقلاب تقریباً بیگانه است و کار چندان زیادی هم در این زمینه انجام نشده است. شاید برای بزرگسال آثاری باشد و بشود حداقل اسم ده تا کتاب را برد؛ ولی برای نوجوان کاری انجام نشده است. احساس کردم در این زمینه نیاز است کار شود.
داستان کتاب ریشه در واقعیت دارد
کرمانشاه بستر داستان شماست. انتخابی که باعث شده تا به موضوع انقلاب در سایر شهرها نیز توجه شود. دلیل این انتخاب چیست؟
کرمانشاه هم برای خودم جذابیت ویژه‌ای داشت و هم سوژه‌ای که انتخاب کرده بودم و شخصی که برای طرح اولیه داستان از او مشورت می‌گرفتم، کرمانشاهی بود. اتفاقاتی که در طرح داستان می‌افتد، ریشه در واقعیت دارد؛ یعنی اصل آن واقعی است و من مقداری پرداخت کردم و پروبال دادم. شخصیت وحید واقعی است و در کرمانشاه زندگی می‌کند؛ یعنی یک نمونه عینی دارد. برای همین، ترجیح دادم داستان در فضای اصلی خودش، یعنی کرمانشاه، اتفاق بیفتد.
به نظر شما به عنوان نویسنده کتاب، مهم‌ترین ویژگی اثر «تونل سوم» چیست؟
اتفاقاتی که می‌افتد، بالای هفتاد درصد واقعی هستند و سی‌درصد باقی‌مانده را خودم با توجه به تخیل و خلأهایی که به نظرم در بخش واقعی وجود داشت، پرداخت کردم. بزرگ‌ترین ویژگی‌اش این است که واقعی است و تخیلی نیست.
با توجه به اینکه نوجوانان فعالیت‌های زیاد و مختلفی در ایام انقلاب انجام می‌دادند، روایت و ارائه این فعالیت‌ها چه تأثیری بر نسل جدید و نوجوان کشورمان خواهد داشت؟
بین نسلی که انقلاب را هدایت و رهبری کرده و نقشی در انقلاب داشته‌اند و نسل الان ما، شکاف عمیقی دیده می‌شود. نوجوانان امروز ما با نوجوانان دیروز که الان کهن‌سال شده‌اند، بیگانه هستند و درکشان نمی‌کنند که چرا این کار را کردند؛ در حالی که کسانی که انقلاب را رهبری می‌کردند، آن زمان نخبگان آن جامعه بودند و آدم‌های کوچه‌بازار و بی‌‌سواد نبودند. من می‌خواستم نوجوان‌های الان ما این را بفهمند که این انقلاب بی دلیل نبوده و تفکری پشتش بوده است و اتفاقی انقلاب نشده است. بیشتر دلم می‌خواست شکاف برطرف شود و نوجوانان ما به این فهم برسند. ان‌شاءالله که به این هدف رسیده باشم.
تا امروز، چه بازخوردهایی از نگارش این اثر گرفته‌اید؟
بیشترِ بازخوردهایی که گرفته‌ام، مثبت بوده است. مخاطب اثر من نوجوان است و از بیشتر نوجوان‌ها بازخورد مثبت گرفتم. در کنارش، بزرگسالانی هم که کار را خواندند، پسندیدند. امیدوارم بقیه هم بخوانند و نظرشان را بگویند.
وجود جشنواره‌ها و جوایزی همچون شهید اندرزگو، چگونه می‌تواند به آگاهی نسل جدید منجر شود و از تحریف تاریخ معاصر جلوگیری کند؟
می‌تواند خیلی کارساز باشد. مسلماً آثار زیادی به جشنواره راه پیدا می‌کنند و بررسی می‌شوند و مسلماً داوران و ناظرانی خوبی بالای کار هستند. وقتی مخاطب با ۴-۵ اثر قوی و فاخر روبه‌رو شود، بیشتر با آن آثار انس می‌گیرد؛ اما وقتی آثاری باشد که مخاطب نداند کدام قوی و کدام ضعیف است و تصادفاً اثر ضعیف را انتخاب کند، آن اثر ضعیف برایش تصور ضعیفی از انقلاب ایجاد می‌کند. به این صورت، برای مخاطب سؤال ایجاد می‌شود که آیا انقلاب همین قدر ضعیف بوده یا نه. به نظرم اینکه آثار فاخر و قوی را انتخاب و به مردم معرفی می‌کنند، بر برداشت مخاطب خیلی تأثیر دارد. مخاطب بیشتر می‌تواند انس بگیرد و راحت‌تر می‌تواند چنین جریانی را قبول کند؛ چون انقلاب واقعاً مسئله پیچیده‌ای است.