وظیفه کسانی که درماه مبارک رمضان از ضیافت خاص برخوردارند،چیست؟ ؛حضرت آیت الله جوادی آملی
شفقنا – دفتر حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در گفتاری با عنوان«آبادی زمین و زمینه» به نقل از این مرجع تقلید شیعیان این گونه آورده است:
در آستانه ماه پربرکت رمضانیم که به عنوان «شهر الله»[۱] مشهور شده است و همه ما در این ماه مهمان خدای سبحانیم.[۲] عالمان دین از یک ضیافت خاصی برخوردارند که توده مردم در آن «دار الضیافه» حضور ندارند. وظیفه کسانی که از ضیافت خاص برخوردارند این است که به اندازه کافی توشه تهیه کنند تا دیگران را هم تأمین کنند. ماه مبارک رمضان ماهی است که مستقیماً فرشتگان الهی آن مائده و مأدبه را آماده کرده اند. انسان گرچه خلیفه خداست، اما این خلافت او بالفعل نیست بالقوه است؛ یعنی میتواند خلیفه بشود، این فعلاً در مسیر خلافت قدم می زند. آنها که خلافتشان به فعلیت رسیده است رسالتی دارند وظیفه ای دارند که سایرین را هم به خلیفه بالفعل شدن برسانند؛ منتها خلافت مراتبی دارد. هر انسان مؤمنی در قلمرو ایمان خود چون متخلق به اخلاق الهی است در همان درجه هر چند ضعیف خلیفه خداست و عالمان دین که این توفیق را پیدا کردند هر کدام به فعلیتی برسند، رسالت اصلی آنها این است که دست دیگران را بگیرند آنها را هم خلیفه کنند.
خلیفه خدا به فکر آباد کردن زمین است تنها مسجد نیست که ﴿إِنَّمَا یعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ﴾[۳] مسجد یک مأموریت خاصی دارد یک آبادی مخصوصی دارد که اولیای ویژه می طلبد، وگرنه کل زمین این طور است ﴿إِنَّمَا یعْمُرُ الارض اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ و الیوْمِ الآخِر﴾. این چنین نیست که آباد کردن مسجد به وسیله مؤمنان باشد و آباد کردن غیر مسجد به وسیله افراد دیگر. خدای سبحان انسان را خلیفه خود در زمین قرار داد که زمین را و زمینه را آباد کند هم ﴿إِنَّمَا یعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ﴾ هم ﴿إِنَّمَا یعْمُرُ الارضِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ﴾، منتها این مطلب دوم را به طور پراکنده ذکر فرمودند درباره حوزه و دانشگاه که کارهای اصلی آنها کارهای فرهنگی و فکری است فرمودند «وَ بِالْإِیمَانِ یعْمَرُ الْعِلْمُ»؛[۴] یعنی حوزه را ایمان آباد می کند، دانشگاه را ایمان آباد می کند. اگر چنانچه مسجد را مؤمنان آباد می کنند، حوزه و دانشگاه را هم مؤمنان آباد می کنند. درباره کل زمین هم فرمود ما شما را در زمین قرار دادیم و به زمین آوردیم خداوند شما را به زمین آورد ﴿وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا﴾[۵] این الف و سین و تا در استعمار الهی به معنای تحقیق و طلب است یعنی محققانه از شما این را طلب کرده که شما عامر زمین باشید ﴿وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا﴾ یعنی «امرکم بعماره الأرض».
[۱]. امالی(للصدوق)، ص۹۳؛ «قَدْ أَقْبَلَ إِلَیکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَهِ وَ الرَّحْمَهِ وَ الْمَغْفِرَهِ شَهْرٌ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ أَفْضَلُ الشُّهُورِ وَ أَیامُهُ أَفْضَلُ الْأَیامِ وَ لَیالِیهِ أَفْضَلُ اللَّیالِی وَ سَاعَاتُهُ أَفْضَلُ السَّاعَاتِ هُوَ شَهْرٌ دُعِیتُمْ فِیهِ إِلَى ضِیافَهِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِیهِ مِنْ أَهْلِ کَرَامَهِ اللَّهِ أَنْفَاسُکُمْ فِیهِ تَسْبِیحٌ و…».
[۲]. همان.
[۳]. سوره توبه، آیه۱۸.
[۴]. نهج البلاغه (للصبحی صالح), خطبه۱۵۶.
[۵]. سوره هود، آیه۶۱.
دیدار جمعی از اساتید، فضلا، محققان و پژوهشگران با حضرت استاد
تاریخ: ۱۳۸۲