ثواب گوش دادن به قرآن
قرآن، نوري است که به هر چه بتابد، چه کم چه زياد، آن را نوراني مي کند. به همين دليل است که قرآن، در کنار سفارش به خواندن کتاب خدا، افراد را به گوش دادن آن هم تشويق نموده است.
رواياتي درباره‌ي گوش دادن به قرآن
مراتب بهره گيري از قرآن متفاوت است: نظر کردن، گوش کردن،قرائت همراه با نگاه کردن، قرائت از حفظ، قرائت همراه با تدبر، قرائتي که همراه با عمل کردن به دستورات الهي است، و .... هر کدام از اين مراحل به نوبه ي خود مستحب و ثواب دارد. در اين بخش چند روايت از ثواب گوش کردن قرآن را مي‌خوانيد.
در برخي روايات، ثواب قاري و شنونده قرآن، يکسان شمرده شده است و ثواب شنيدن يک آيه از قرآن، برابر با صدقه دادن به اندازه صُبَير (کوه بزرگي در يمن) است!
استماع به معني شنيدن است در حالي که به معنا و مفهوم کلام نيز توجه شود. يعني شنيدن با ميل قلبي. توفيق بعضي از عبادتها نصيب همة انسانها نمي‌شود براي اين که از پاداش فراوان آن اطلاعي ندارد. از جملة اين عبادتها استماع قرآن کريم است.
در زمينه‌ي فضيلت گوش فرا دادن به کلام خدا روايات بسيار داريم که در ادامه برخي از آن‌ها را آورده‌ايم:
امام چهارم زين العابدين عليه السّلام مي‌فرمايند:
«مَنِ اسْتَمَعَ حَرْفاً مِنْ کِتابِ اللهِ عَزَّوَجَلَّ مِنْ غَيْرِ قِرائَةٍ کَتَبَ اللهُ لَهُ حَسَنَةً وَ مَحاعَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً»
کسي که حرفي از کتاب خدا را بشنود بدون اينکه خود قرائت کند خداوند برايش حسنه اي مي نويسد و يکي از گناهان او را محو مي کند و مقام او را يک درجه بالا مي برد.
(کليني، محمد بن يعقوب، اصول کافي، ج2، ص612، باب «ثواب قراءة القرآن)
پيامبر اکرم(ص) در باره ثواب شنيدن آيات کلام الله مي فرمايد:
«هر کس قرآن را بشنود، خداوند به ازاي هر حرفي، يک حسنه براي او مي نويسند و او در زمره کساني که قرآن مي خوانند و [از درجات و پلّه هاي بهشت] بالا مي روند، محشور مي گردد».
(کنز العمّال، ج 1، ص 535، ح 2396)
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله فرمود:
«قارئ القرآن والمستمع، في الأجر سواء»
تلاوت‌کننده و گوش فرادهنده به قرآن در پاداش مساوي هستند.
-پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله مي‌فرمايند:
«خداوند، از شنونده قرآن، بلاى دنيا را دور مىكند و از قارى قرآن، بلاى آخرت را».
از امام حسن عسگري عليه السلام روايت شده:
«هرکسي يک آيه از قرآن گوش کند و به آن اعتقاد داشته باشد،اجرش بالاتر و بيش تر از انبار طلايي است که در راه خدا انفاق کند».
شنيدن آيات قرآن
آداب گوش دادن به قرآن
«وَإِذَا قُرِىءَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»
و چون قرآن خوانده شود بدان گوش فرا دهيد و خاموش باشيد، باشد كه مشمول رحمت شويد.
(الأعراف : 204)
در مورد واژه «أَنْصِتُوا» گفته اند که از ماده «اِنْصات» به معنى سکوت توأم با گوش فرا دادن است. اين آيه چنان چه از ظاهرش استفاده مي شود، کلي است يعني هرگاه قرآن تلاوت شود، بايد انسان سکوت کند و به آن گوش بدهد تا حقايق و نصايحش را درک نمايد و از آن بهره گيرد.
گردآوري: بخش مذهبي بيتوته