تعبیر جالب وزیر فرهنگ از گرفتارهای کتابخوانی/گرفتار دانایی فست فودی در حوزه مطالعه شده‌ایم

سید عباس صالحی روز دوشنبه در آیین بزرگداشت پانزدهمین سالگرد فعالیت نهاد کتابخانه های عمومی و اختتامیه چهارمین دوسالانه بین المللی کارتن کتاب اظهار داشت: نهادهایی که در زندگی اجتماعی داریم برخی تک ساحتی و برخی چندساحتی هستند و خود این نهادها هم در چند بخش ممکن است فعالیت کنند، گاهی میان بخشی و گاهی فرابخشی اند.

وی افزود: این نوع تقسیم بندی ها در انتظارات از این نهادها اثرگذار است، نهاد کتابخانه های عمومی نیز چند ساحتی و فرابخشی است و با این دید باید از آن انتظار داشت.
صالحی گفت: سازمان کتاب و کتابخوانی کانون و هسته اصلی نهاد است که فعالیت قابل توجهی دارد و مسیر رو به جلو و تکاملی در آن قابل مشاهده است. در حال حاضر بیش از سه هزار کتابخانه داریم و تحولات متنوعی در حوزه های مختلف صورت گرفته است.
وی گفت: تعداد 42 میلیون کتاب در این کتابخانه ها موجود است که قابل مقابسه با قبل از انقلاب نیست، اما این فعالیت ها باید چشمگیرتر شود.
وزیر ارشاد گفت: نکته دیگر اینکه نهاد کتابخانه ها یک نهاد موثر در حوزه کودکان و نوجوانان است، هرمقدار که خانواده ها هسته ای تر می شوند اهمیت حوزه کودک و نوجوان جدی تر می شود. کشور و آینده ما به بحث کودکان و نوجوانان پیوند عمیق می خورد.
صالحی ادامه داد: نهاد کتابخانه ها در حوزه کودک و نوجوان نهاد مهمی است، با برنامه ریزی های این نهاد می توانیم آینده کشور و ساز و کارش را مطمئن تر داشته باشیم در کنار مدرسه و دیگر نهادهای مسئول باید نهاد را یک نهاد مهم تلقی کرد.
وزیر ارشاد به تجهیز کتابخانه های عمومی به بخش کودک و نوجوان اشاره کرد و گفت: این رویکرد جدید نهاد در گام دوم انقلاب است و البته احتیاج به نوآوری و نوسازی های بیشتر دارد که بتوانیم در حوزه کودکان و نوجوانان تاثیرگذاری بیشتری داشته باشیم.
صالحی گفت: نهاد کتابخانه ها یک باشگاه تجمع ساز فرهنگی است که می تواند موج ها و رویش هایی ایجاد کند. فراتر از جنسیت، قومیت و مذهب در کشور و به عنوان باشگاه فرهنگی ایرانیان کار کند، کمتر جایی داریم با این گستره فرهنگی شهر و روستا که بتوانیم به عنوان یک باشگاه فرهنگی ایرانیان با محوریت کتاب عمل کنیم.
وی تصریح کرد: نهاد کارهایی خوبی را در این زمینه آغاز کرده و فعالیت ها در حوزه های متنوعی که بتواند این نهاد را در قالب باشگاه فرهنگی ایرانیان فعال کند انجام شده اما نیاز به ایده های بیشتر و موثرتر است.
صالحی گفت: نهاد کتابخانه ها در عین اینکه یک سازمان کتابخوانی و باشگاه فرهنگی ایرانیان است یک نهاد اجتماعی نیز هست که با کتاب کارش را پیش می برد.
وی افزود: بحث توسعه انسانی برای همه کشورها مهم است؛ زیرا این نوع توسعه مقدم بر همه توسعه ها و دریچه رشد و توسعه همه جانبه است، بدون این توسعه پیشرفت اتفاق نمی افتد.
وی گفت: اما متغیرهای توسعه انسانی مقولاتی چون مشارکت جمعی است، حسن روابط اجتماعی با همسالان و ناهمسالان رکن توسعه انسانی است و تقویت مهارت های فردی و اجتماعی، مشارکت مدنی و اجتماعی دیگر متغیرهای این توسعه است که نهاد کتابخانه ها می تواند در تحقق این متغیرها بسیار اثرگذار باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در حوزه آسیب های اجتماعی که ما هم متاسفانه کم نداریم حتما نهاد می تواند موثر باشد که اخیرا کارهای خوبی در شهرهای مختلف انجام داده است.
وی به چگونگی مواجهه نهاد با آسیب های اجتماعی اشاره کرد و گفت: این نهاد در سطحی مثل تقویت روابط انسانی با ترویج مطالعه و حضور در کتابخانه ها می تواند موثر باشد و از منظر یک نهاد اجتماعی می تواند به کمک خانواده و مدرسه بیاید.
صالحی اظهار داشت: ما به نهادهای مکمل خانواده نیاز داریم، گسست خانواده جامعه را در معرض فروپاشی قرار می دهد. همچنین گپ و گفت کودک با خانواده و آشتی دادن خانواده و کتابخانه از اقدامات مهمی است که نهاد می تواند انجام دهد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: گرفتار خاموشی نگران کننده درون خانواده هستیم که باید با کلمات مفید و خوب پر شود و بخشی از آن از حوزه کتاب بر می خیزد.
صالحی در بخش دیگری از سخنان خود به جشنواره کارتن کتاب اشاره کرد و گفت: حوزه کارتن ترکیب ظرفیت های هنر و رسانه را دارد، تکاملی که از لحاظ تعداد و حضور بین المللی در این عرصه داریم قابل توجه است، این فضا به عنوان انفرادی و جمعی می تواند فعال باشد و فعالان با هزینه کم و با خلاقیت می توانند کار کنند، ظرفیت نسبی از لحاظ رقابت و ارزش افزوده به وجود آورده و خوشحالیم امروز به حوزه کتاب هم وارد شده است.
وی افزود: همانگونه که گرفتار تغذیه فست فودی فیزیکی یا سیری کاذب هستیم، در حوزه خواندن هم گرفتار دانایی فست فودی هستیم؛ سریع، آسان و مضر، به سرعت به نقطه ای رسیده ایم که بیش از چند خط خواندن را تحمل نمی کنیم و ذهن بیش از چند پاراگراف را تحمل نمی کند، در فضای منطقه ای، ملی و جهانی گرفتار این مخاطره ایم و کارتون یکی از رسانه های هنری موثر برای هشدار دادن این فضاست.