تحریک احساسات برای توسعه تمدن اسلامی کافی نیست
آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی گفت: تحریک عواطف و احساسات برای توسعه تمدن اسلامی لازم است اما کافی نیست.
امام‌جمعه شهر مشهد در دومین اجلاسیه سراسری فعالان مهدوی کشور در سالن همایش‌های آستان قدس رضوی در خصوص مجمع جهانی مهدویت گفت: خوشبختانه مجمع جهانی وابسته به مهدویت خارج از حوزه گرایش و اندیشه در حوزه عمل و شکل‌دهی تمام جریانات مختلف احساسی و فکری دارای برنامه‌های مثبت و موثری بوده است.
او با توجه به آیه 74 سوره زمر ادامه داد: در این آیه دو نکته مهم شامل «وَأَوْرَثَنَا الْأَرْضَ» و «فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ» وجود دارد. مفسران در خصوص قسمت اول دو نظریه دارند؛ عده‌ای معتقدند منظور از «الارض» زمین بهشت است، چرا که «نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَاءُ» به معنای آن است که فرد بهشتی بتواند از بهشت مکان منتخب خود را اختیار کند. عده‌ای دیگر معتقدند که در این آیه اهل بهشت اشاره به دو عنایت خداوند در مقام تحقق وعده الهی دارد؛ وعده اول در خصوص رسیدن حاکمیت زمین به بندگان صالح خداوند و دومین وعده این است که خداوند به بندگان صالح خود وعده بهشت می‌دهد.
علم‌الهدی مطرح کرد: بنابراین حمد و ستایشی که بهشتیان در لحظه ورود خود به بهشت دارند، برای حاکمیت زمین و سپس جایگاه خود در بهشت است؛ به عبارت دیگر لازمه صدق وعده خداوند تنها بهشت نیست و خداوند علاوه بر نعمت‌های آخرت (بهشت) نعمت‌هایی در دنیا نیز همچون حاکمیت زمین برای بندگان صالح خود قرار داده است.
امام‌جمعه مشهد بیان کرد: نکته دوم در بخش دیگر آیه یعنی «فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ» وجود دارد؛ تحقق وعده الهی چه در ارث زمین و چه در سکونت بهشت با عمل حاصل می‌شود و پاداش عمل‌کنندگان است. ما امروز نسبت به ترویج مفهوم مهدویت برنامه‌های مختلفی را انجام می‌دهیم، اما متاسفانه برخی از این برنامه‌ها از حوزه تحریک عواطف و احساسات خارج نمی‌شوند و در حوزه فکر و اندیشه نیز تنها به یک سلسله پژوهش‌ها، مطالعات و تحقیقات بسنده می‌شود.
او افزود: با توجه به رسالت عظیمی که ما در توسعه مهدویت داریم این دو مسئله لازم هستند اما کافی نه؛ تحریک عواطف و احساسات انسان‌ها به سمت یک نقطه محوری هستی جهان و محور عالم امکان لازم است و از طرفی باید بتوانیم یک زیربنای قوی علمی و فکری برای مسئله مهدویت در عرصه زندگی علمی خود به وجود آوریم؛ اما چیزی که اهمیت زیادی دارد به همان قسمت «فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ» مربوط می‌شود چرا که توسعه این جریان فکری و مرحله گرایش‌های فکری و احساسی برای تبدیل به باور نیازمند «عمل» است.
علم‌الهدی اظهار کرد: خوشبختانه رسالت نهاد مقدس مجمع جهانی در این حوزه بر اثر فعالیت‌های انجام‌شده قابل تقدیر است و امیدواریم در همین جهت توسعه بیشتری پیدا کند؛ اما نکته‌ای که در فرمایشات مقام معظم رهبری به عنوان «طلیعه تبیین هدف» در بیانیه گام دوم در خصوص این که تمدن نوین اسلامی و توسعه آن زمینه‌ساز فرج و ظهور باشد، بسیار مهم و قابل تامل در عرصه حرکت، عمل و اقدام است.
امام‌جمعه مشهد خاطرنشان کرد: فعالیت‌های فکری و تولید محتوای علمی در این زمینه بسیار ارزشمند است، چرا که توسعه و ترویج مبانی تمدن دینی و اسلامی تحت عنوان تبیین سبک زندگی اسلامی در درجه اول برای جوامع جهانی مسلمان و در درجه دوم برای کلیه جوامع بشریت یک مطلب ضروری و لازم است؛ اما باید این مسئله را در نظر داشته باشیم که عرصه زندگی ما در توسعه ارتباطاتی که به وجود آمده میدان رقابت و برخورد فرهنگ‌های مختلف و تمدن‌های گوناگون است و در این موقعیت رقابت تمدنی و فرهنگی جهان از نحله‌های مختلف عالم در میدان توسعه ارتباطات ظهور و بروز دارد. اگر موفق شدیم در کنار ترویج و ارائه تمدن نوین اسلامی یک پدافند فرهنگی و تمدنی نسبت به فرهنگ‌های آلوده و تمدن‌های دست‌ساز شیطانی داشته باشیم، در توسعه تمدن نوین اسلامی موفق هستیم وگرنه توسعه و تبیین تمدن نوین اسلامی بدون یک پدافند فرهنگی ممکن نیست.
وی ادامه داد: در دهه 90 در دانشگاه لیون فرانسه، همایشی با عنوان راه‌های تداوم سیادت در قرن بیست و یکم برگزار شد. شخصیت‌های سیاسی زیادی در این همایش کنفرانس داشتند که یکی از این شخصیت‌ها نخست وزیر معدوم اسرائیل «اسحاق رابین» بود؛ او در سخنرانی خود به این موضوعات اشاره کرد: «قرن 21 نه قرن اقتصاد است که پول و توسعه ثروت عامل تداوم سیادت غرب باشد و نه قرن زور، که وجود ناوگان‌های جنگی در اقیانوس‌ها بتواند سیادت غرب را حفظ کند بلکه قرن فرهنگ و ایدئولوژی است. اگر توانستیم فرهنگ غرب را در دنیا با آن سیادتی که در قرن 20 بر تمام کشور های دنیا و در حوزه فعالیت‌های مدرنیزاسیوم حاکم بوده، حاکمیت ببخشیم، در این صورت سیادت غرب در قرن 21 نیز محفوظ است.»
علم‌الهدی مطرح کرد: اسحاق رابین در ادامه سخنان خود گفت: « برتری فرهنگی غرب در قرن 21 قابل ادامه نیست؛ چون این قرن بر حسب توسعه ارتباطات، میدان جولان ایدئولوژی‌هاست و قوی‌ترین ایدئولوژی موجود در جهان ایدئولوژی اسلامی است که با پیشروی این ایدئولوژی فرهنگ و تمدن اسلامی مقدم خواهد شد و ریشه سیادت غرب را از بین خواهد برد. پس امروز باید جریان‌های غربی با همه قدرت در براندازی اسلام اقدام کنند.»
امام جمعه شهر مشهد بیان کرد: بر حسب پیش‌بینی او قرن 21 قرن رقابت تمدن‌ها و فرهنگ‌هاست. در حوزه رقابت تمدن و فرهنگ‌ها ضمن این که می‌خواهیم تمدن نوین اسلامی را به دنیا ارائه دهیم، اگر در پدافند تمدن‌ها و فرهنگ‌های آلوده خصوصا در جوامع اسلامی موفق نشویم قدرت ارائه تمدن نوین اسلامی را به دنیا نخواهیم داشت. امروزه امکانات در عرصه‌های فضای دیجیتالی در دست دشمنان اسلام است و اگر بنا باشد در عرصه پدافند فرهنگی وارد نشویم مسلما نمی توانیم هم‌پای آنها جریان‌های پدافند دین اسلام را توسعه دهیم؛ چون امکانات آنان بیشتر و فضا آماده‌تر است. مگر این‌که ما حرکت خود را با یک پدافند فرهنگی شروع کنیم. ما امروزه در کشور خود با این موضوع دچار مشکل هستیم چرا که زمینه و میدان برای پدافند فرهنگ‌های آلوده حتی در فضای زندگی اجتماعی ما در کشور و جامعه آماده نیست.
او افزود: امروز اگر بنا باشد یک نفر درصدد این پدافند بخواهد در یک نهی از منکر قوی اقدام کند از همان ابتدا با بعضی جریان‌های فکری به اصطلاح رفاه‌طلب داخل در مقابله قرار می‌گیرد و وقتی که ما در فضای اجتماعی داخل کشور خود نمی‌توانیم پدافند فرهنگی را در فرهنگ‌های آلوده پیاده کنیم مسلما در سایر جوامع اسلامی نیز موفق نخواهیم بود؛ چه برسد به سایر جوامع جهانی. این مشکلی است که سد راه ما در ارائه تمدن نوین اسلامی شده است. امیدواریم که در این مجمع ارزشمند که بناست «عاملین» باشند، روی این حوزه تامل کنند.
علم‌الهدی اظهار کرد: ممکن نیست که فرهنگ غرب بر جریان فکری و عادت زندگانی نسل موجود ما حاکم باشد و در عین حال ما مدعی باشیم با همین مردمی که در این فرهنگ آلوده غربی رشد یافته‌اند، می‌توانیم مبلغ و مروج تمدن نوین اسلامی و زمینه‌ساز ظهور از طریق تبیین و ارائه این تمدن باشیم؛ مسلم است که این امر غیرممکن است.